Erzincan’ın İliç ilçesinde Anagold Madencilik şirketine ait Çöpler Madeni’nde 13 Şubat Salı günü heyelan meydana geldi.
Saat 14.30 sıralarında meydana gelen heyelanda 9 işçi toprak altında kaldı.
Facianın hemen ardından bölgeye Erzincan, Erzurum, Sivas, Rize, Malatya, Giresun, Diyarbakır, Tokat ve Tunceli’den AFAD, UMKE ve Kızılay’dan toplam 827 kişilik ekip sevk edildi.
Arama kurtarma çalışmalarına JAK, TSK, Emniyet Genel Müdürlüğü, madenciler ve sivil toplum kuruluşlarından da çok sayıda personel katıldı.
Altın madeni faciasının ardından toprak altında kalan ve ulaşılamayan 9 işçiden 7’sinin isimleri belli oldu:
Şaban Yılmaz, Kenan Öz, İbrahim Keklik, Adnan Keklik, Hüseyin Kara, Ramazan Çimen ve Uğur Yıldız.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, facianın ardından yaptığı ilk açıklamada açıklamada, kazanın büyük miktardaki istiflenmiş olan toprak kütlesinin kayması sonucu meydana geldiğini aktarmıştı. Dün yapılan incelemede madendeki kazanın nasıl meydana geldiğine ilişkin yeni ayrıntılar ortaya çıktı.
Bakan Yerlikaya, 9-10 milyon metreküp toprak kayması yaşandığı bilgisinin kendisiyle paylaşıldığını söyledi.
Maden ocağındaki 9 işçinin bu kütlenin altında kaldığını belirten Yerlikaya, “Aradığımız arkadaşlardan 5’inin konteyner içerisinde, 3’ünün araç içerisinde ve aynı bölgede yer aldığı, diğer şoförümüzün de kamyon içerisinde farklı bölgede olduğu değerlendiriliyor.” dedi.
İçişleri ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlıkları’nın yetkililerinin sahayı koordine etmek için Afet Acil Durum Merkezi’nde çalışmalar yürüttüğünü anlatan Yerlikaya, “Şu an itibarıyla bölgede AFAD, TSK Arama Kurtarma, JAK, PAK, madenciler ve sivil toplum kuruluşlarından oluşan 339’u arama kurtarma personeli, diğer görevlilerle 1708 personel görev yapıyor.” diye konuştu.
Erzincan’da toprak altında bulunan 9 işçiye ulaşmak için ekiplerin arama kurtarma çalışması aralıksız devam ediyor.
Arama kurtarma çalışmaları kapsamında AFAD ekipleri tek sıra halinde ellerine aldıkları demir çubuklarla “sondalama” yöntemi kullanarak toprak altındaki işçilere ulaşmaya çalışıyor. Havanın kararmasının ardından bölgeye yerleştirilen 40 aydınlatma kulesiyle toprak kaymasının olduğu saha yeniden aydınlatıldı.
Bakan Yerlikaya, facianın ardından yaptığı açıklamada, bölgede olumsuz hava koşullarının da etkili olduğuna işaret ederek, “Kütlenin kaydığı yer belli. Arama kurtarma faaliyetlerinde en ufak risk olmaması adına Sivas Cumhuriyet Üniversitemizden gelen bilim insanları, AFAD’taki arkadaşlarımız, devamlı orayı izliyorlar ve arama tarama çalışmalarını yapan arkadaşlarımızla telsizle anbean iletişim halindeler.” dedi.
Arama kurtarma çalışmaları sürerken bazı basın yayın organlarında toprak altında kalan işçilerin sayısının resmi rakamın 5 katı kadar olduğu yönünde iddialar ortaya atıldı.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM), bu iddianın doğru olmadığını açıkladı.
Merkezin sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
“Bazı basın yayın organlarında yer alan, ‘Erzincan’da göçük altında kalan madencilerin sayısı resmi rakamın beş katı’ iddiası doğru değildir. Erzincan İliç’teki altın madeni alanında yaşanan toprak kaymasının ardından yapılan sayımda, maden sahasında çalışan 667 işçiden 9’una henüz ulaşılamamıştır. Kayıp işçilerle ilgili arama kurtarma çalışmaları titizlikle devam etmektedir. Resmi kurum ve yetkililerin dışında yapılan açıklamalara itibar etmeyiniz.”
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, atıkların Fırat’a ulaşıp ulaşmadığı konusu hakkında, “İlgili birimlerimiz, genel müdürlerimiz, onların ekipleri, işbirliği yaptığı bilim adamları, elimizdeki tüm teknik imkanlar tamamıyla bölgeye sevk edildi. Araçlarımız orada. Tahliye laboratuvarlarımız orada. Ayrıca bağımsız laboratuvarlara gerek topraktan gerekse sudan numuneleri alıp gönderiyoruz. Çok şükür şu ana kadar herhangi bir kirliliğe ve korktuğumuz bir olaya rastlamadık. Anlık olarak bunu takip ediyoruz.” dedi.
Cumhuriyet Başsavcılığınca başlatılan soruşturma sürüyor.
Soruşturmada bu sabah saatlerinde 1 kişi daha gözaltına alındı.
Bu kapsamda altın madeni ocağını işleten şirkette yönetici ve idareci pozisyonunda çalıştığı öğrenilen 8 şüpheli gözaltında.
Maden kazasının tüm yönleriyle araştırılması ve benzer kazaların önlenmesine yönelik tedbirlerin belirlenmesi amacıyla meclis araştırma komisyonu kurulmasına dair TBMM Kararı Resmi Gazete’de yayımlandı.
Komisyon 22 üyeden oluşacak. Komisyonun çalışma süresi başkan, başkanvekili, sözcü ve katip seçimi tarihinden başlamak üzere 3 ay olacak.
Komisyon, gerekirse Ankara dışında da çalışabilecek.
9 işçinin toprak altında kaldığı Erzincan’ın İliç ilçesindeki Çöpler Altın Madeni Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından 2010 yılından bu yana işletiliyor. Maden sahası Erzincan’ın İliç ilçesine 8 kilometre uzaklıkta bulunuyor.
Anagold Madencilik’in büyük ortağı ABD’li SSR Mining. Denver merkezli şirket, Türkiye’deki Çöpler madeni dışında ABD, Kanada ve Arjantin’de de maden sahaları işletiyor.
Şirketin raporlarına göre, Çöpler Madeninden 2019’da 391 bin ons, 2023’te 221 bin ons altın üretildi. 2023’ün ortalama altın fiyatlarıyla bu üretim, 428,7 milyon dolarlık değere denk geliyor.
Şirket, 2023’te toplam 707 bin onsluk altın üretiminin yüzde 31,3’ünü Erzincan’daki Çöpler madeninde üretti.
Altın madeninin geçmişte denetlenip denetlenmediği iddialarına en ayrıntılı açıklama, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkan adayı, Çevre ve Şehircilik ve İklim Değişikliği eski Bakanı Murat Kurum tarafından yapıldı. Erzincan’daki maden faciası konusunun Çevre ve Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı dönemiyle ilişiklendirilmesine sert tepki gösteren Kurum, “Bakanlığım döneminde, söz konusu bu işletmeye verilen ÇED raporunu dile getiriyorlar. Çevre Bakanlığı sadece çevresel etkileri denetler. İşletme; çevreye, doğaya zarar veriyor mu? Vermiyor mu? Buna bakar. Bakanlığımız döneminde, bu işletmenin çevresel etki denetimleri çok sıkı bir şekilde yapıldı. Bu işletmenin çevre mevzuatına uygun iş yapıp yapmadığı, tam 135 kez denetlendi. 21 Haziran 2022’de, işletmeye Çevre Kanunu’ndaki en üst sınırdan idari para cezası verildi. ” dedi.
Kurum, madene ilişkin geçmişteki yaptırımları da şöyle sıraladı:
“- İşletmenin faaliyetinde çevre mevzuatı kapsamında görülen eksiklikler nedeniyle; işletme men edildi. 3 ay kapısına mühür vuruldu.
– Bununla da kalınmayıp, işletmenin çevreyi kirletmesi nedeniyle; Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunuldu.
– Bilirkişi raporları üzerine faaaliyetlerine devam etti”