Ev sahiplerinde “vergi” paniği: 2 milyon konut nasıl tespit edildi?

Hazine ve Maliye Bakanlığı, kira gelirlerinin doğru tespitine yönelik çalışmalarını hızlandırdı. Vergi daireleri, belirlenen adreslere tebligat göndererek kiracılardan gerekli bilgileri talep etti. Bu çerçevede 2 milyon konutun kira geliri potansiyeline sahip olduğu tespit edildi. 2 milyon konut nasıl tespit edildi? Kimler kira soruşturmasına girmedi?

Kira gelirlerinin doğru tespiti için kiracılardan bilgi toplanmaya başlandı. Kiracılar 1 Mart’tan itibaren “Dijital Vergi Dairesi”nden bildirim formu doldurabilecek. Böylece beyan edilen kira gelirleri, kiracıların bildirdiği rakamlarla karşılaştırılabilecek. Böylece beyan edilen kira gelirleri, kiracıların bildirdiği rakamlarla karşılaştırılabilecek. Bu çerçevede ilk etapta 5 bin ev sahibinin geçmiş döneme yönelik beyanname verdiği bildirildi.

2 MİLYON KONUT NASIL TESPİT EDİLDİ?

Kira gelirlerinin doğru beyan edilmesini sağlamak için gayrimenkul sahiplerinin kira gelirleri mercek altına alındı. Kira geliri elde edebilme potansiyeline sahip yaklaşık 4,5 milyon konut analiz edildi. Analiz sürecinde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü verileri ve TÜİK istatistiklerinden yararlanıldı. Kira denetim çalışmalarında ilk kez TÜİK istatistilerinden faydalanıldı.

Konutlar ile mal sahiplerinin adresleri karşılaştırıldı ve adreslerde tutarlılık olanlar kapsam dışına çıkarıldı. Daha sonra konutta oturanlar ile mal sahiplerinin akrabalık ilişkileri sorgulandı. Anne-baba, çocuk ve kardeşlerin oturdukları konutlar inceleme dışına alındı.

Yıllık gelir vergi beyannamesi veren konutların da çıkarılması sonucu, yaklaşık 2 milyon konutun kira geliri potansiyeline sahip olduğu tespit edildi.

“KAYNANA VERGİSİ”NE DİKKAT!

Denetimlere takılan konutların bir kısmı akrabalar tarafından kullanılıyor. Emsal kira bedelinin uygulanmaması amca, dayı, hala, teyze, yeğen gibi akrabalık ilişkilerini kapsamıyor.

Aynı zamanda tapusu gelin adına olan konutta kaynana oturuyorsa gelir vergisine tabi olacak. Gelinin kendi annesi oturduğunda ise vergi ödemeyecek. Aynı durum damatlar için de geçerli olacak.

MALİYE, KİRACILARA GİDİYOR

Çalışma sonucunda tespit edilen konutlara gidilecek ve kiralık olanlar tespit ediliyor. Denetimler kapsamında kiracılardan kira sözleşmesi ve ödeme yöntemi gibi bilgiler talep ediliyor.

Diğer taraftan kiracılar da artık bildirim formu doldurabilecek. Böylece ev sahiplerinin kira bedelini düşük göstermesini engelleyebilecek. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), “Dijital Vergi Dairesi”nden kiracılara bildirim formu doldurma imkanı getirdi ve uygulama 1 Mart’ta başlıyor. Çalışma kapsamında kiracının bildirdiği rakamlar karşılaştırılacak.

BEYANNAME DÖNEMİ 1 NİSAN’DA BİTECEK

2023 yılı kira gelirleri için beyanname dönemi 1 Mart 2024’te başlayacak ve 1 Nisan’a kadar devam edecek. Tahakkuk edilen gelir vergisinin yarısı mart ayında, diğer yarısı ise temmuz ayında 2 eşit taksitte ödenecek. Beyannameler, vergi dairesine gitmeden Hazır Beyan Sistemi üzerinden yapılabiliyor.

İSTİSNA TUTARI 21 BİN LİRA

Kira beyannemesi için istisna tutarı 2023 yılında 21 bin lira olarak belirlenmişti. Dolayısıyla yıllık 21 bin liranın üzerinde kira geliri elde edenlerin beyanname vermesi gerekiyor. Vergi tutarı istisna bedelinin düşülmesi üzerinden hesaplanacak. Birden fazla konut sahibi olan kişilerin ise toplam gelirine istisna uygulanacak.