Bergama Krallığına Bağlı Ada

Gölyazı, Bursa’nın Nilüfer ilçesinin Ulubat Gölü civarında bulunan bir köy ya da bir zamanlar Apollonia Krallığını başkenti olan bir yerdir. Apollonia M.Ö. 218 ve 188 yılları arasında Bergama Krallığının egemenliğinde olan bir yerdir. Apollonia ismi ilk olarak Bergama Krallığı döneminde basılan paraların üzerinde görülmüştür. Bir rivayete göre Bergama Kralı 2. Attalos’un Kraliçe Apollonis¹’e  ithafen bu ismi verdiği söylenir.

Gölyazı’ya ulaşım çok zor değil, yollar da bu yazının kaleme alındığı tarih itibari ile gayet düzgün ve çevresi zeytin ve yemiş ağaçları ile kaplı. Bursa otobanından çıktıktan sonra ulaşılabildiği gibi Bursa merkeze de 40 km civarında bir uzaklığa sahip.

Gölyazı’ya girişte sizi ilk olarak  Aziz Panteleimon Kilisesi karşılar. Gölyazı Kültür Evi olarak da bir tabela bulunmakta olup ikisi de aynı yerdir. Köyde yer alan diğer yapılara göre oldukça büyük ve iyi durumda görünüyordu. Kilise ziyarete açık olup 2014 yılında kapsamlı bir restorasyon geçirmiş. Kiliseyi ziyaret etmek için herhangi bir ücret ödemenize gerek yok.

Adaya doğru ilerlerken yol üzerinde hediyelik eşya satın alabileceğiniz yerler olduğu gibi kahvaltı yapılabilecek mekanlar ve çay bahçeleri de bulunmaktadır. 

Ada’nın girişinde ise sizi devasa gövdesiyle 2024 yılı itibari ile yaklaşık 750 yaşında olan Ağlayan Çınar karşılamaktadır. Ağlayan Çınar ismini bir zamanlar ağacın gövdesinden bir yeraltı suyu sızıntısı olması ve bu sızıntının küçük bir havuz oluşturmasından alıyor. Ayrıca bu bölgede arzu edenler için gölde tekne turu hizmeti veren kişiler bulunmaktadır. 

Köprüyü geçip adaya ayak bastığınızda sizi Gölyazı evleri karşılıyor. Evlerin önünden yürümeye devam edince kıyı boyunca dizili olan balıkçı teknelerinin oluşturduğu manzara görülmeye değer. Adanın sokaklarında yürürken, Roma ve Bizans dönemlerinden kalma yapıların kalıntılarını görmeniz mümkün olduğu gibi aynı zamanda, Osmanlı döneminden kalma hamamlarda köyün tarihî zenginliğine katkıda bulunan diğer bir unsurdur. 

Çok sürmeden zaten başladığınız yere geleceğiniz ada turunuzda girişte köprünün başındaki geniş alanda yer alançay bahçelerindenbirine oturup zengin kuş çeşitliliği, gölün içinden uzanan sazlıklar ve Ağlayan Çınar manzarasına karşı bir şeyler içmenizi tavsiye ederim. Bana denk gelmedi ama leyleklerin göç yolu olduğu için oldukça fazla leylek görmek de mümkün oluyormuş. ☺ Özellikle doğa fotoğrafı tutkunları için bahar aylarında oldukça güzel kareler yakalayabilecekleri bir yer Gölyazı.

Yemek konusunda malum gölde olduğu için sazan, yayın ve turna balıklarını ile hazırlanmış yemekleri adada oturduğunuz lokantalarda yemeniz mümkün. Ayrıca yazın vazgeçilmez lezzetlerinden kiraz meyvesininde meşhur olduğu bir bölge ve bu kiraza adını da vermiş olmasına rağmen bir galat-ı meşhur olma durumu söz konusu. Herkesin Napolyon kirazı olarak bildiği kiraz aslında ( bizim Bergama Kralı’nın adını verdiği yer demiştim yazının başında ☺ )  Apolyon / Apolyont kirazıymış zamanla Napolyon denmiş.

Sonuç olarak Gölyazı sizlere hele birde bahar aylarında gidecekseniz doğanın ve tarihin iç içe geçtiği bu küçük adada huzurlu bir gün geçirme imkânı sağlar.

(1)Pergamon Kralı I. Attalos’un eşi olan ve dünyaya dört çocuk getiren Kyzikoslu Apollonis  

06/08/2024 – Hamit İRİ